Zuster Lieve (c) Luc De Donder
“Mens onder de mensen”

Wie kent haar niet? De ‘zuster op de fiets’, die haar kilometers afmaalt, dat het een lieve lust is. Zuster Lieve Beck van de congregatie van de Zwartzusters-Augustinessen is een kranige tachtiger, afkomstig van het Waasland met missie-ervaring in Congo en een duivel-doet-al in de nieuwe parochie Dendermonde. Zowel oud-leerlingen als wie nog catechese bij haar gevolgd heeft, groeten haar nog steeds, terwijl andere tochtgenoten haar steevast op een koffie en een gebakje uitnodigen. En, ook al gaat de tijd snel, dan is de essentie van haar leven en geloof: “Je kan niet zonder de anderen”. Net als Christus ben je een mens onder de mensen.

Waasland

“Mijn roots liggen in het Waasland”, stelt zuster Lieve zich kort voor. “Ik kom van Sint-Pauwels, waar ik op 12 maart 1939 geboren werd. Toen ik 18 was, kwam men mij vragen of ik naast de bestaande KAJ ook de VKAJ voor meisjes wou opstarten. Mijn ouders waren gewoon werkende mensen, maar op die leeftijd was ik in de parochie al goed gekend. Ik had namelijk ‘normaalschool’ gevolgd, wat betekende dat je na vier jaar (tussen 14 en 18 jaar) studie les in het lager onderwijs mocht beginnen geven. Je vloog als het ware ineens voor een klas van dertig leerlingen. Niet eenvoudig. Je kan de situatie toen, natuurlijk niet meer vergelijken met vandaag. Toen was je ervoor je leerlingen en je had het respect van hen en ouders, want je kon ze iets bijbrengen. Dat is nu veel minder waar. Ik heb les gegeven van 1957 tot 1998 en de verhoudingen tussen leerkracht, leerlingen en ouders waren totaal verschillend. Ik ben ook ingetreden in het klooster bij de Zwartzusters-Augustinessen, waar ook reeds twee tantes zuster waren. Die congregatie was dan ook een logische keuze. Normaal gezien werden al die ‘Zwartzusters’ verpleegsters, maar mijn droom was missiewerk. Mijn moeder-overste vond het geen probleem, dat ik onderwijzeres was, want men had in hun missiepost in Congo net een onderwijzeres nodig. Op het moment, dat ik ging vertrekken naar Congo werd de situatie ineens de gevaarlijk en bleef ik nog een tijdje in België. Ik ben dan naar Brussel getrokken om bij de ‘Dames de Marie’ het regentaat wiskunde-fysica-godsdienst te volgen. Drie jaar studeren in het Frans en met de trein naar Brussel, toen nog in het lang habijt. In onze congregatie lieten we al snel onze sluier achterwege, omdat het voor de vele verpleegsters niet evident was met het werk, dat ze deden. Vervolgens trok ik naar Congo, naar Uele in de Isoro Provincie (Oost-Congo – Kisangani), waar ik verbleef van 1969 tot 1975. De tweeëntwintig laatste jaren van mijn onderwijsloopbaan gaf ik les in Hamme. Die dagelijkse verplaatsingen gebeurden vaak met de fiets. Tot op vandaag kent men mij in Dendermonde ook nog het best als ‘die zuster op haar fiets’.”

Groeiproces

Hoe wordt nu iemand kloosterzuster? Hoe verloopt zo’n roeping? Heeft een jonge vrouw dan geen goesting om met een jongen te verkeren? “Er was een jongen, die in Nieuwkerken mij dagelijks om vier uur aan de school, waar ik les gaf, stond op te wachten”, onthult zuster Lieve. “Toen heb ik hem gezegd, dat ik hem moest ontgoochelen, want ik zou in het klooster intreden. Dat was mijn roeping. En wat is dat nu? Voor mij is dat een groeiproces, waarbij je het gevoel, die roeping laat groeien. Je doet dat niet alleen, je wordt gevolgd en begeleid door andere mensen. Je wordt er niet door overdonderd, maar het gevoel om u in te zetten voor andere mensen groeit gestaag. Ik vond, dat dit niet in dezelfde mate kon als getrouwde vrouw, want dan komt jouw gezin op de eerste plaats. Voor mij moeten we vrij zijn, net om er voor de mensen te kunnen zijn. Ik heb over dit roepingsproces heel wat tijd gedaan en veel gesprekken gehad. Bovendien blijft mijn geloof, ook tot op vandaag, wakker en blijf ik pastoraal actief. Ik lees nog iedere dag heel veel ‘Bijbelverdieping’ in boeken van o.a. Godfried Danneels, Wilfried Rossel en Manu Verhulst. Geloof is nooit af. Ik kijk ook al uit naar het Bijbels Leerhuis, dat vanaf september in onze parochie zal plaatsvinden. Het leven gaat om kansen zien, kansen krijgen en kansen nemen. Er iets van maken, daar gaat het om.”

Twee spreuken

Voor zuster Lieve zijn er twee ‘spreuken’, die haar nauw aan het hart liggen en die goed uitdrukken, wat haar leidt. “Als je ouder wordt, dan weet je zeer goed: ‘De tijd gaat snel, gebruik hem wel’, terwijl je niet zonder mensen kan, zowel in de enge betekenis (congregatie) als in de ruimst mogelijke zin (de grote wereld)”, weet Lieve Beck. Cees den Heyer licht in zijn boek ‘Jezus, een mensenleven’ toe, dat de tweede ‘spreuk’ van zuster Lieve helemaal niet vreemd is. “Hij was een mens van vlees en bloed, `een mens onder de mensen', een mens die door zijn doen en laten de aandacht trok, een charismatische persoonlijkheid die indruk maakte op zijn tijdgenoten en volgelingen.” Jezus kon en kan niet zonder de mensen. “Ik denk vaak aan het lied van Zjef Van Uytsel ‘Je kan niet zonder de anderen’, waarin gezegd wordt: “Maar denk niet, ik ga mijn eigen gang, denk niet ik ga het veranderen, want alleen ben je te klein en te bang, je kunt niet zonder de anderen”. Daar gaat het om. “Om gemeenschap vormen, om samen het geloof te belijden”, gaat zuster Lieve geestdriftig verder. Daarom ook steunt zuster Lieve de gedachte van de ‘nieuwe parochie’ zo sterk. Het geloof uitdragen, missioneren, verkondigen daar gaat het om. “Daarom ook, dat we de tijd goed moeten blijven gebruiken”, besluit Lieve Beck. “Het is niet alleen belangrijk wat je doet, het is niet alleen belangrijk hoe je het doet, maar het gaat ook om wie je bent. Je zondert je niet af. Je blijft in gemeenschap werken. Ik blijf dan ook actief binnen de parochie, tot wanneer het helemaal niet meer zal lukken. De priesters hebben het al druk genoeg en kunnen wat ondersteuning gebruik. Voor het gedeelte catechese ben ik ontzettend blij, dat ik Philippe Tas heb leren kennen. Zijn figuur motiveert mij om ook met dat gedeelte verder te doen. Moest ik naar een rusthuis moeten, dan zal het gedaan zijn, dan zal ik niet meer kunnen.” Maar dat is nu niet aan de orde. Het laatste woord is ook voor de zuster. “Religieus zijn betekent vandaag veel meer ‘er zijn’ voor anderen, wat ook impliceert, dat we veel meer voor een ‘open gemeenschap’ moeten gaan, dan wel voor een ‘gesloten groep’.”

Luc De Donder

Zoeken

Dekenaal nieuws