Mijn koningschap, niet van deze wereld
Het feest van Christus Koning is een hoogfeest binnen de Rooms-Katholieke Kerk, dat eind november gevierd wordt. Het werd in 1925 ingesteld door paus Pius XI naar aanleiding van de 1600-jarige viering van het Concilie van Nicaea en vormt de plechtige afsluiting van het kerkelijk jaar. Deze zondag wordt gevolgd door de eerste zondag van de advent, meteen het begin van het nieuwe kerkelijk jaar. De term ‘Christus Koning’ verwijst naar één van de drie functies van Jezus als Messias: Koning, Priester en Profeet. In de Bijbelse geschiedenis falen alle koningen van Israël uiteindelijk in hun opdracht om Gods beloofde Koninkrijk te realiseren…behalve Jezus, dé Koning van Israël. Dat was ook de aanklacht die Pontius Pilatus hem voor de voeten wierp. En waarop Jezus antwoordde: “Mijn koningschap is niet van deze wereld.”
Christus Koning, feest van de katholieke jeugdbewegingen
Traditioneel is Christus Koning ook het feest van de katholieke jeugdbewegingen, in het bijzonder van de Chiro. De jeugdbewegingen werden opgericht om jonge mensen te vormen tot geëngageerde gelovigen, die hun beste talenten inzetten voor Gods Koninkrijk. We maken van de gelegenheid gebruik om terug te blikken op het ontstaan van de Chiro.
Patronaten werden opgericht
Het verhaal van Chiro nationaal begint halfweg de 19de eeuw. België is dan nog heel landelijk, maar stilaan komt hier verandering in. De steden groeien en de industrie met haar grijze fabrieken en arbeidersgetto’s doet haar intrede. Voor de gewone arbeiders is het leven in de stad zwaar. Ook de kinderen hebben het hard te verduren. Zo gauw ze kunnen draaien ze 6 dagen op 7, van ’s morgens tot ’s avonds mee in de fabrieken. Naar school gaan? Dat is wel het laatste van hun zorgen. Omdat de Kerk vreest dat deze arme volksjeugd het slechte pad zou kiezen, richt ze in de grootste Vlaamse steden parochiale jeugdverenigingen op: de patronaten. Ze krijgt hierbij de steun van de rijke burgerij. De Kerk en de rijke burgerij hebben met de oprichting van de patronaten twee doelen voor ogen: De volksjeugd beschermen tegen de verlokkingen van de ‘verderfelijke’ buitenwereld. De volksjeugd opvoeden en kennis bijbrengen, vooral over godsdienst. Het patronaat vindt plaats op zondag, de enige vrije dag van de arbeidersjongeren.
Patronaten worden Chiro en andere jeugdbewegingen
Chiro bestaat sinds 1934 vanuit de "patronaten". In 1934 heeft Jos Cleymans (een priester) de eerste Chirogroep opgericht, waarna meer en meer patronaten Chirogroepen werden. De naam had Jos Cleymans gemaakt met de Griekse letters "chi" en "ro". Leo Van Hoebroeck, proost van de patronaten, zette het werk van Jos Cleymans, die door een ongeluk om het leven kwam, verder. Hij richt samen met enkele patronaatsbestuurders en priesters uit het Antwerpse een studiekring op. Die moet de nieuwe ideeën verder uitdiepen en verspreiden. Geen eenvoudige klus, want ondertussen breekt de Tweede Wereldoorlog uit. De Duitse bezetters verbieden alle groepsactiviteiten die niet religieus zijn en ze censureren alle tijdschriften en publicaties. Ondanks de moeilijke oorlogsomstandigheden spoort de studiekring patronaatsgroepen aan om verder te werken. Het zijn vooral de vernieuwingsgezinde patronaten die tijdens de oorlog overeind blijven.
De landsbond der Chirojeugd
Zo ontstaat vanuit de patronaatsbeweging de nationale Chirobeweging. Voor het eerst is er een overkoepelende structuur die alle patronaten of beter Chirojeugdgroepen bij elkaar houdt. Als verbinding met de lokale groepen ontstaan de verbonden en de gewesten. Eind 1945 wordt de Chirojeugd officieel erkend als een volwaardige, op zichzelf staande jeugdbeweging. De Chirojeugd krijgt nu ook een eigen uniform. Dit uniform veranderde een paar keer in de loop der jaren. Het verhaal is niet altijd zo mooi als hierboven verteld. Natuurlijk ontstaat er concurrentie tussen de verschillende jeugdbewegingen die ondertussen ook ontstonden zoals KAJ, BJB, scouts…. Eerst zijn het alleen jongensbewegingen. Later ontstaat ook de meisjes Chiro. Het ontstaan van de meisjes Chiro verloopt een tikkeltje anders. Anders dan de jongens zijn de meisjespatronaten niet aan een parochie, maar aan een school gebonden.
Een belangrijke dag in het Chiro jaar
Op 21 november vieren we het ‘Feest van Christus Koning’. In de oude traditie een hoogfeest voor de katholieke jeugdbewegingen, die belang hechten aan de Christus Koninggedachte. Vandaag houden heel wat groepen de traditie nog in ere, maar dan met een hedendaagse invulling. In Dendermonde zijn er verschillende Chiro groepen : EJO Appels, KADEE Appels, OMMEKAAR Vlassenbroek, DON BOSCO Grembergen, SAGEVO Grembergen, Chiro Bobo Sint-Gillis, KREALE Sint-Gillis. Naast Chiro zijn er verschillende scouts-, KSA- en KLJ-groepen. Enkele Chiro groepen stuurden hun programma van Christus Koning door:
“Heey, wij gaan in de ochtend naar de kerk. Samen met de meisjes Chiro. Aan de kerk wachten we de Chirodrumband op, Kreaboem die wat optreden. Dan zingen we samen in de mis, Chiro liedjes. Na de mis eten we hotdogs of iets anders lekkers. En dan spelen we een groot spel alleen of samen met de meisjes Chiro” (Chiro Bobo)
“Beste, zoals elk jaar vieren wij, Chiro Sagevo en Chiro Don Bosco, de belangrijkste dag in het Chirojaar, Christus Koning. Dit jaar zal dit plaatsvinden op 21 november. Hierbij zetten we het christelijke aspect van de Chiro eens extra in de kijker! Omdat deze dag niet ongezien voorbij mag gaan, organiseren wij een volledige dag vol plezier. Deze dag beginnen we met een gebedsdienst in de kerk van Grembergen. Daar vieren we samen de liturgie van Christus Koning en komen we samen tot bezinning op deze speciale dag. Daarna trekken we allen samen naar de Chiro om daar een lekkere middagmaaltijd te eten en leuke spelletjes en activiteiten te spelen met iedereen samen. We hopen om er samen een mooie dag van te maken.”( Leiding Chiro Sagevo en Chiro Don Bosco)
“Op deze dag vieren we de Chiro! Voor al onze Chiro grieten is het dan een hele dag Chiro. We starten met een misviering om 9.30 uur in de kerk van Appels. Nadien gaan we met z'n allen naar de Chiro, waar de leidsters voor iedereen lekker eten hebben voor zien. Kort samengevat: een dag die je niet gemist mag hebben!” (Chiro Ejo Appels)
Zo zie je Chiro dat is: samenzijn, samenkomen, doen, vertellen, zingen, eten, sprookjes, legendes, kamprecepten, Sinterklaas of Sint-Maarten, talen, rituelen, carnaval, hiphop, ambachten, toneel, liederen, bijnamen, volksdans, spelletjes, dialect, punkrock, mandenvlechten, verhalen, stoeten, verbinden. De jeugd, ze brengt alleszins leven in de brouwerij! Later mogen jullie nog foto’s verwachten van de Christus Koning vieringen.
Lea Verwaeren
