Binnenkort start de veertigdagentijd, ook de vasten genoemd. Bij de start van die periode gaan christenen om een askruisje. “Gedenk, o mens, dat gij van stof en as zijt en tot stof en as zult wederkeren” zo klonk het vroeger. Vandaag klinkt het iets positiever: “Wie met de Heer wil sterven zal ook met Hem verrijzen”.
Toch drukken beide formules iets uit van de essentie van het christelijk vasten. Het leven is kort, we komen tevoorschijn uit het niets en verdwijnen in het niets. De korte tijd die ons gegeven is, is een kans om aan God, onze Schepper, iets te geven. Daarna zullen we nog slechts kunnen ontvangen. De moeilijkheden en weerstanden om hier als een gegeven mens te leven zijn in ons bestaan alom aanwezig: uiterlijk, in allerlei gebeurtenissen en wederwaardigheden, in ontgoocheling en ontreddering, en innerlijk, in de weerstand die het ‘ik’ – dat leeft volgens het principe ‘lust of geen lust’ – biedt, om te sterven.
De keerzijde van deze moeizame bevrijding is dat wij gaan leven in de Heer, niet alleen na onze dood maar reeds in dit leven. Als gij niet opnieuw geboren wordt zult gij het leven niet binnengaan. Als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft brengt hij geen vrucht voort.
In de Heer gaan leven betekent dat wij Hem de toestemming geven om in ons ten volle te gaan leven zodat wij in zijn Naam gaan spreken en handelen volgens het principe van Paulus “Niet ik leef maar Christus leeft in mij”. Tevoren leefden wij naar onze goesting, nu leven wij vanuit Zijn inspiratie, leiding én kracht. Eens waren wij geestelijk dood, nu leven wij met Hem en vanuit Hem. Meer nog, Hij handelt in ons omdat wij leven vanuit volkomen overgave.
Dat dit niet zomaar in één, twee, drie geklaard is, spreekt vanzelf. Het is een levensprogramma maar wel een waar we dag na dag willen in groeien onder Zijn liefdevolle aanwezigheid. Voor een christen is elke dag een dag van God. Dag na dag groeien en veranderen we door geduldig steeds opnieuw te herbeginnen, altijd weer. Gras dat groeit kunnen we niet zien groeien door er aandachtig naar te kijken. Op afstand en na verloop van tijd kunnen we echter zien dat het gegroeid is. Zo is het ook met mensen die in de Heer groeien. God is daarbij niet geïnteresseerd in ons falen als wel in onze vooruitgang; gaandeweg leren we wat het betekent kind van Zijn barmhartigheid te zijn. Voor trots en hoogmoed is in dit proces geen plaats.
Samen om een askruisje gaan op Aswoensdag is rijk aan betekenis. Wij zijn allen in hetzelfde bedje ziek en samen lukt het ons beter dan alleen om Jezus na te volgen. In wezen is het vragen van een askruisje te vergelijken met de doopsel van Johannes de Doper. Het is een teken van goede wil, van de bereidheid ons te bekeren, ons af te keren van onszelf en God als centrum van ons leven te kiezen.
LD
